Email: info@eurocar.vn
Hotline: 058 839 6666
Add: 42 P. Đông Quan, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội
BMW đã vượt qua một cột mốc quan trọng trên hành trình tiến tới thế hệ tiếp theo của công nghệ hỗ trợ lái. Hãng hiện trở thành nhà sản xuất ô tô đầu tiên tại Đức nhận được phê duyệt quốc tế theo Quy định số 171 của Liên Hợp Quốc (DCAS – Hệ thống Hỗ trợ Điều khiển của Người lái). Mẫu xe đầu tiên được hưởng lợi là BMW iX3 mới, mở màn cho dòng sản phẩm Neue Klasse.
Trên giấy tờ, điều này có vẻ chỉ như hoàn thành thêm một yêu cầu pháp lý. Nhưng trên thực tế, nó mở ra một cấp độ mới của hỗ trợ Lái rảnh tay Level 2 trên đường cao tốc và mang đến một mối quan hệ tự nhiên hơn giữa người lái và công nghệ – điều mà BMW gọi là “BMW Symbiotic Drive.”
Trong một buổi lái thử tại Tây Ban Nha với mẫu iX3 mới, chúng tôi đã tìm hiểu chi tiết hệ thống này cùng một trong những kỹ sư trưởng của BMW. Kết quả là một cái nhìn rõ ràng hơn về cách công nghệ này thực sự vận hành trong thế giới thực, vượt ra ngoài những khẩu hiệu marketing và các thuật ngữ pháp lý.
DCAS là một quy định quốc tế xác định cách các hệ thống hỗ trợ lái tiên tiến phải vận hành, đặc biệt khi chúng cho phép người lái rời tay khỏi vô lăng trong thời gian dài. Quy định này đặt ra các yêu cầu về giám sát người lái, giới hạn của hệ thống, tính dự phòng và mức độ dự đoán được trong hành vi của hệ thống. Việc BMW được phê duyệt theo Quy định UN R171 có nghĩa là hệ thống Motorway/Highway Assistant mới của hãng đã được kiểm tra theo một tiêu chuẩn toàn cầu nghiêm ngặt và đủ điều kiện triển khai rộng rãi hơn tại nhiều thị trường tuân theo quy định UN-ECE.
Các kỹ sư BMW mô tả mục đích đằng sau quy định này rất đơn giản: người lái phải luôn giữ vai trò tham gia, hệ thống phải luôn trong trạng thái có thể kiểm soát, và hành vi của nó phải có thể tái tạo được – không bất ngờ, không hoạt động kiểu “hộp đen”. Mẫu xe thương mại đầu tiên được phát triển dựa trên bộ quy tắc này chính là BMW iX3 mới.
Khi kích hoạt hệ thống Motorway (hoặc Highway) Assistant mới, BMW iX3 cho phép “lái rảnh tay” ở tốc độ lên tới 130 km/h trên các đoạn đường cao tốc phù hợp. Người lái vẫn phải chú ý và sẵn sàng can thiệp khi cần, nhưng hệ thống sẽ đảm nhiệm việc điều khiển vô lăng và kiểm soát tốc độ liên tục.
Bên dưới lớp vỏ, hệ thống không chỉ đơn giản là cảm biến chạm vô lăng và một camera trước duy nhất. Kỹ sư của BMW đã giới thiệu toàn bộ cấu trúc: một camera chính hướng về phía trước có sưởi nằm sau kính, bốn camera quan sát xung quanh được sử dụng để xác thực làn đường và giám sát môi trường (không chỉ để đỗ xe), dữ liệu bản đồ độ phân giải cao, và GPS độ chính xác cao giúp xác định chính xác chiếc xe đang ở đoạn đường nào.
Nếu môi trường quá phức tạp – đường nông thôn nhiều khúc cua, giao thông hỗn loạn, rủi ro người đi bộ cao – hệ thống sẽ không kích hoạt.
Mục tiêu không phải là “ép buộc” tự động hóa ở khắp mọi nơi, mà là giới hạn nó ở những tình huống mà hệ thống có thể kiểm soát an toàn và nơi DCAS cho phép lái rảnh tay.
Một thay đổi dễ nhận thấy trong khoang lái của iX3 là camera giám sát người lái. Trong các mẫu BMW trước đây, camera này được đặt sau vô lăng, đôi khi bị che một phần tùy theo vị trí vô lăng. Trong iX3, nó được di chuyển ngay dưới gương chiếu hậu. Từ vị trí này, camera có tầm quan sát rộng hơn nhiều. Nó có thể nhận diện mắt, tư thế đầu và thậm chí cả dáng người của bạn. Và chức năng của nó rất rõ ràng: nếu bạn không nhìn đường quá lâu, chức năng lái rảnh tay sẽ không kích hoạt hoặc sẽ bị tắt.
Camera này, cùng với các cảm biến dự phòng và các giới hạn hệ thống được xác định rõ ràng, chính là yếu tố giúp BMW iX3 được phê duyệt theo DCAS.
BMW cũng đang tinh chỉnh lại cấu trúc đặt tên, sẽ có một vài khác biệt tùy theo thị trường. Tại Đức, hệ thống được ra mắt với tên gọi “Motorway and City Assistant”, tại Vương quốc Anh cũng là “Motorway and City Assistant” nhưng phù hợp với thuật ngữ địa phương, trong khi ở các thị trường như Mỹ, hệ thống dự kiến sẽ được gọi là “Highway and City Assistant.”
Dưới “ô” này, iX3 có hai cấp độ chính:
Điều quan trọng là, mọi chiếc iX3 đều được trang bị đầy đủ phần cứng ngay từ đầu – tất cả camera, cảm biến và sức mạnh xử lý đều có sẵn trên xe. Nếu khách hàng muốn kích hoạt Highway & City Assistant sau này, có thể làm trực tuyến thông qua cửa hàng kỹ thuật số của xe.
Các hệ thống hỗ trợ truyền thống thường hoạt động như các chế độ dễ “vỡ”: chỉ cần chạm phanh hoặc chạm nhẹ vô lăng là bạn phải tự điều khiển mọi thứ trở lại. BMW muốn thay đổi điều đó. Với BMW Symbiotic Drive, iX3 cho phép người lái thực hiện các thao tác nhỏ với vô lăng hoặc phanh mà không làm tắt hệ thống hỗ trợ. Điều này bao gồm một tính năng mới gọi là symbiotic braking, được bảo vệ bởi hơn hai chục bằng sáng chế theo BMW.
Ví dụ, nếu bạn cảm thấy khoảng cách phía trước hơi ngắn, bạn có thể nhấn nhẹ bàn đạp phanh để nới rộng khoảng cách. Hệ thống vẫn duy trì hoạt động và tiếp tục kiểm soát khi bạn nhả bàn đạp. Chỉ khi bạn nhấn mạnh và cố ý, mọi chức năng mới bị tắt.
Điều tương tự cũng áp dụng cho vô lăng: những điều chỉnh nhỏ không làm tắt hệ thống, mà chỉ đặt sự lựa chọn của bạn lên trên sự hỗ trợ. Cảm giác không giống như chuyển đổi giữa hai chế độ, mà giống như cùng chia sẻ công việc với hệ thống.
Chuyển làn là một lĩnh vực khác mà BMW cho phép kết hợp ý định của con người với việc thực thi tự động. Khi hệ thống hỗ trợ đang hoạt động và các điều kiện được đáp ứng, bạn có thể kích hoạt việc chuyển làn theo ba cách.
Phương pháp cổ điển là sử dụng cần xi-nhan như bình thường. Xe sẽ kiểm tra xung quanh, xác nhận quỹ đạo và thực hiện thao tác chuyển làn.
Phương pháp thứ hai sử dụng xác nhận bằng mắt. Khi hệ thống gợi ý chuyển làn – ví dụ tại giao lộ cao tốc hoặc lối ra – bạn chỉ cần nhìn vào gương chiếu bên tương ứng. Một cái liếc mắt được hệ thống hiểu là sự đồng ý của bạn và xe sẽ thực hiện thao tác, duy trì chế độ hỗ trợ qua giao lộ và xuống làn ra.
Phương pháp thứ ba là một thao tác vô lăng rất tinh tế. Một cái chạm nhẹ, chỉ vài milimet trên vô lăng, kết hợp với việc kiểm tra gương, là đủ để kích hoạt chuyển làn. Từ bên trong cabin, chuyển động gần như không thấy, nhưng hệ thống nhận diện đó là ý định của người lái.
Một âm thanh báo hiệu xác nhận thao tác đã được thực hiện, và nếu bạn sử dụng chức năng này thường xuyên, bạn có thể giảm hoặc tắt âm thanh và chỉ dựa vào các chỉ báo trực quan trên Panoramic Display và Head-Up Display.
Việc phê duyệt DCAS chủ yếu liên quan đến sử dụng trên cao tốc, nhưng BMW cũng đang mở rộng bộ trợ lý vào môi trường đô thị dưới tên gọi City Assistant. Khi ra mắt tại Đức, iX3 sẽ có khả năng nhận diện đèn giao thông, tự động dừng khi đèn đỏ và khởi hành lại khi đèn xanh – với điều kiện người lái vẫn đang quan sát đường. Nếu bạn đang nhìn xuống điện thoại, xe sẽ không tự chạy. Thay vào đó, nó phát ra một cảnh báo tinh tế, chờ bạn nhìn lên phía trước, và chỉ khi đó mới di chuyển.
Đây là một chi tiết nhỏ, nhưng cho thấy cách BMW cố gắng cân bằng giữa tự động hóa và trách nhiệm: xe thực hiện phần việc nhàm chán, nhưng không ngầm cho rằng bạn có thể rời khỏi nhiệm vụ lái. Các tính năng đô thị phức tạp hơn sẽ được triển khai sau thông qua cập nhật over-the-air.
Một lĩnh vực mà quy định thể hiện rõ ràng là quản lý tốc độ. Theo DCAS, BMW không được phép cho phép người lái lưu trữ vĩnh viễn một mức tốc độ cao hơn mức cho phép khi sử dụng chế độ lái rảnh tay. Vì vậy, hệ thống chia hành vi thành hai phần. Nếu bạn đang sử dụng đầy đủ Highway & City Assistant ở chế độ rảnh tay, bạn vẫn có thể tạm thời tăng tốc độ vượt mức giới hạn đã phát hiện bằng các nút cộng/trừ trên vô lăng, nhưng xe sẽ không ghi nhớ mức tăng đó mãi mãi. Lần sau, xe sẽ quay về mức giới hạn.
Nếu bạn tắt trợ lý nâng cao, bạn có thể lại lưu trữ các mức tốc độ tùy chỉnh vĩnh viễn như trên các mẫu BMW trước đây. Đây là một sự thỏa hiệp giữa thói quen của người lái và những gì quy định cho phép.
BMW hiểu rằng không phải người lái nào cũng sẵn sàng bị camera giám sát hoặc rời tay khỏi vô lăng trong thời gian dài. Đó là lý do iX3 có cách nhanh chóng để trở về cấu hình truyền thống hơn. Trong menu, có một công tắc duy nhất để tắt các chức năng liên quan DCAS nâng cao và chỉ giữ lại gói trợ lý lái “cổ điển”: kiểm soát hành trình thích ứng, giữ làn cơ bản, không lái rảnh tay, không phanh tương tác symbiotic, không tự động xử lý đèn giao thông.
Khi ra mắt, Highway/Motorway và City Assistant mới sẽ có mặt tại Đức, Áo, Ý, Pháp, Bỉ, Hà Lan, Luxembourg, Thụy Sĩ và Liechtenstein, với các quốc gia và chức năng bổ sung sẽ được triển khai sau.
Đọc bài gốc tại đây.
