CEO Tập đoàn BMW, ông Oliver Zipse, đang đưa ra cảnh báo mạnh mẽ hơn rằng châu Âu — đặc biệt là Đức — đang tụt lại phía sau trong cuộc đua toàn cầu nhằm công nghiệp hóa các công nghệ hydro. Phát biểu tại hội nghị Automobilwoche Kongress vào tháng 11, ông nhấn mạnh rằng những khoản đầu tư lớn nhất vào hệ truyền động thế hệ mới hiện đang diễn ra ở châu Á và Hoa Kỳ, chứ không phải ở châu Âu. Theo quan điểm của ông, hydro đã chuyển từ một thử nghiệm mang tính ngách trở thành một công nghệ chiến lược mà các khu vực khác đang mở rộng quy mô mạnh mẽ hơn nhiều.

Zipse cho biết, trong khi châu Âu dồn phần lớn sự tập trung về chính sách và quy định vào xe điện chạy pin, thì các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ (đặc biệt là California) lại đang xây dựng những chiến lược dài hạn coi hydro là một trụ cột quan trọng của giao thông trong tương lai.
Trong số các hãng xe châu Âu, BMW gần như là cái tên hiếm hoi vẫn tiếp tục phát triển xe du lịch sử dụng pin nhiên liệu hydro. Công ty đã có hàng thập kỷ kinh nghiệm trong lĩnh vực này, bắt đầu từ các thử nghiệm động cơ đốt trong chạy hydro vào đầu những năm 2000 và phát triển thành các hệ thống pin nhiên liệu hiện đại hoạt động tương tự xe điện chạy pin, nhưng với nguồn điện được tạo ra ngay trên xe.

Khác với các nguyên mẫu động cơ đốt trong của những thập kỷ trước, kiến trúc pin nhiên liệu hiện nay được xây dựng xung quanh các động cơ điện và chia sẻ nhiều phần cứng với các xe điện chạy pin (BEV) của BMW. Sự khác biệt nằm ở cách năng lượng được lưu trữ và tạo ra. Đây là điểm mà BMW thấy có giá trị: thời gian tiếp nhiên liệu nhanh, hiệu suất ổn định trong điều kiện cực lạnh hoặc cực nóng, và hệ thống lưu trữ năng lượng nhẹ hơn cho các chuyến đi dài.
Ví dụ rõ ràng nhất cho cam kết tiếp tục của BMW chính là iX5 Hydrogen. Sau nhiều năm thử nghiệm toàn cầu và vận hành đội xe thử nghiệm chuyên dụng, BMW sẽ đưa mẫu xe này vào sản xuất hàng loạt vào năm 2028. Sản lượng sẽ vẫn tương đối thấp, nhưng đây là lần đầu tiên BMW sản xuất một mẫu xe chạy bằng hydro trong lộ trình sản xuất chính thức, chứ không chỉ là để trình diễn công nghệ.

Bộ pin nhiên liệu được sản xuất tại Đức, các bình chứa hydro lưu trữ khí ở áp suất rất cao, và một pin đệm nhỏ cung cấp năng lượng tức thời trong những pha tăng tốc mạnh. Toàn bộ hệ thống được thiết kế để tích hợp vào nền tảng X5 hiện có với những thay đổi cấu trúc tối thiểu. Sự tương thích này là một phần quan trọng trong quan điểm của BMW rằng các nền tảng tương lai cần duy trì tính linh hoạt thay vì chỉ gắn với một loại động cơ duy nhất.
Việc phát triển pin nhiên liệu của BMW được hỗ trợ bởi 273 triệu euro từ chính phủ liên bang Đức và bang Bavaria thông qua sáng kiến IPCEI Hydrogen của EU. Khoản đầu tư này nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa hệ truyền động pin nhiên liệu có thể mở rộng cho xe du lịch.
Ngay cả với sự hỗ trợ này, Zipse lập luận rằng Đức vẫn tiến triển chưa đủ nhanh so với các khu vực coi hydro là ưu tiên công nghiệp. Ông cảnh báo rằng nếu châu Âu tiếp tục dựa vào cách hiểu hạn hẹp về giao thông tương lai, lục địa này có nguy cơ mất ảnh hưởng trên toàn bộ lĩnh vực công nghệ.
Nhiều nhà phân tích vẫn chưa bị thuyết phục rằng hydro có tương lai đáng kể trong xe du lịch. Các nhà phê bình cho rằng xe pin nhiên liệu vẫn đắt để sản xuất, thiếu cơ sở hạ tầng và còn kém xa xe điện chạy pin (BEV) về mức độ trưởng thành. Một số người cũng cho rằng tổn thất hiệu suất trong sản xuất và phân phối hydro khiến công nghệ này khó cạnh tranh về chi phí.

Những quan điểm này phản ánh bối cảnh chính sách rộng hơn mà BMW đang phải đối mặt: châu Âu về cơ bản đã định hướng ủng hộ giao thông điện chạy pin và dự kiến BEV sẽ chiếm ưu thế trong doanh số xe mới từ giữa thập niên 2030 trở đi.
Zipse đã trở thành một trong những tiếng nói mạnh mẽ nhất trong ngành khi chỉ trích khung quy định “chỉ tính khí thải” của EU. Ông lập luận rằng các quy định hiện nay bỏ qua những nỗ lực giảm phát thải rộng hơn mà các nhà sản xuất ô tô đã và đang thực hiện, từ việc sử dụng thép carbon thấp, nhà máy sử dụng năng lượng tái tạo, đến chuỗi cung ứng sạch hơn. Theo ông, quy định nên tính đến tổng lượng khí thải trong toàn bộ vòng đời của xe, chứ không chỉ những gì thải ra từ ống xả.

Quan điểm của BMW là việc dựa vào một công nghệ duy nhất làm tăng rủi ro và giảm khả năng chống chịu công nghiệp của châu Âu. Zipse cho biết chiến lược nền tảng linh hoạt của công ty — cho phép sản xuất BEV, xe hybrid, động cơ đốt trong và xe pin nhiên liệu hydro trên cùng một cấu trúc cơ bản — là yếu tố thiết yếu để phục vụ thị trường toàn cầu với những thực tế khác nhau về cơ sở hạ tầng và nguồn năng lượng.
Xe pin nhiên liệu hydro không nhằm thay thế BEV, nhưng BMW coi chúng là một giải pháp thay thế thực tiễn trong những tình huống cụ thể. Những tình huống này bao gồm các thị trường không có mạng lưới sạc nhanh đáng tin cậy, các khu vực có công suất lưới điện hạn chế, và các trường hợp cần sự ổn định về quãng đường và tiếp nhiên liệu nhanh, như lái xe đường dài hoặc chở tải nặng. BMW cũng tin rằng hydro có thể hấp dẫn những khách hàng khó tiếp cận lối sống hoàn toàn xe điện.

Chương trình hydro của BMW vẫn ở quy mô nhỏ, nhưng việc chuyển iX5 Hydrogen sang sản xuất hàng loạt đánh dấu một bước chuyển quan trọng của công ty. Zipse cho biết mối quan tâm từ các đối tác quốc tế vẫn tiếp tục tăng và dự đoán hydro sẽ đóng vai trò lớn hơn trong danh mục sản phẩm của BMW vào cuối thập niên này, với điều kiện châu Âu theo kịp về cơ sở hạ tầng, nguồn vốn và sự linh hoạt trong quy định.
Thông điệp của ông rất thẳng thắn: nếu châu Âu quyết định không phát triển hydro, các khu vực khác sẽ sẵn sàng dẫn đầu.
(Theo BMWBLOG)