Trang chủ / Thư viện / Hành trình xe điện của BMW: Từ 1602 Elektro đến kỷ nguyên Neue Klasse

Hành trình xe điện của BMW: Từ 1602 Elektro đến kỷ nguyên Neue Klasse

05/09/2025 - 1,102 Lượt xem

BMW đang ở ngưỡng cửa ra mắt bước tiến lớn nhất kể từ khi dòng Neue Klasse nguyên bản xuất hiện vào những năm 1960. Tuy nhiên, Neue Klasse ngày nay tồn tại chủ yếu nhờ vào những mẫu xe điện tiên phong đi trước. BMW đã bắt tay vào nghiên cứu từ lâu hơn hầu hết các hãng khác — và điều đó thể hiện rõ. Đã 60 năm kể từ khi các quy định về khí thải được ban hành, và gần từng ấy năm kể từ khi BMW giới thiệu mẫu xe điện hoàn toàn đầu tiên của mình. BMW 1602 Electric — hay Elektro 1602 — đã đặt nền móng cho thương hiệu trong hành trình loại bỏ khí thải và khám phá kỷ nguyên điện hóa.

BMW 1602 Electric: Chiếc xe điện đầu tiên của BMW

Mặc dù là chiếc xe điện đầu tiên của BMW, nhưng 1602 Electric hầu như không gợi mở về những thiết kế mang tính tương lai sẽ xuất hiện hơn 60 năm sau.

Được phát triển từ đầu thập niên 1970, Elektro 1602 chỉ có phạm vi hoạt động khoảng 44 dặm. Tuy vậy, con số này vẫn đủ để Elektro 1602 dẫn đầu các sự kiện marathon và đi bộ tốc độ tại Thế vận hội 1972. Tất nhiên, đó là nếu bỏ qua tin đồn rằng một chiếc Elektro 1602 thứ hai đã thay thế chiếc đầu tiên khi đường chạy marathon đi qua một đường hầm.

Yêu cầu không phát thải: Những mẫu xe điện BMW trong thập niên 1990

Năm 1990, bang California đã siết chặt các yêu cầu về khí thải. Bang này yêu cầu các hãng xe phải cung cấp những mẫu xe ZEV (zero-emissions vehicles – xe không phát thải), chiếm 2% tổng số xe bán ra trên toàn tiểu bang. Các mẫu xe ý tưởng E1 và E2 ra đời đầu tiên, với phạm vi hoạt động lý thuyết khoảng 155 dặm. Đáng tiếc, những mẫu xe này còn xa mới đạt đến giai đoạn sản xuất hàng loạt. Vì vậy, hãng đã lắp pin vào một loạt coupe E36 3 Series. Những chiếc E36 này không phải là xe điện thuần túy (BEV); một động cơ bốn xi-lanh được dùng để sạc cho pin natri-niken clorua, giúp xe có thể di chuyển xa hơn phạm vi điện 27 dặm. Khi đó, Giám đốc Kế hoạch Sản phẩm của BMW Bắc Mỹ, Rich Brekus, đã thẳng thắn nhận xét: “Những chiếc E36 chạy điện thật sự rất tệ.”

Điều thú vị là những chiếc E36 3 Series đã góp phần mở đường cho các mẫu xe phát thải gần như bằng không và siêu thấp về sau — lần lượt là PZEV (Partial Zero Emissions Vehicles) và SULEV (Super Ultra Low Emissions Vehicles). Brekus đã đặt ra một câu hỏi mà có lẽ ai cũng nghĩ tới: “Karl-Heinz Ziwica khi đó là trưởng bộ phận tuân thủ, và tôi đã hỏi ông ấy liệu có thể chế tạo những chiếc xe chạy xăng với mức phát thải NOx và hydrocarbon ngang bằng với lượng khí thải từ nhà máy điện sản xuất ra điện năng hay không.” Kết luận được đưa ra là “về lý thuyết thì có thể,” và hãng xe đã gặp gỡ các nhà quản lý California để bàn bạc thêm. Cuối cùng, Ủy ban Tài nguyên Không khí California (CARB) đã đồng ý với BMW: “[Họ] đồng ý nới lỏng yêu cầu về xe điện nếu chúng tôi sản xuất được những chiếc xe Partial Zero Emissions Vehicles với lượng khí thải chỉ bằng một phần mười tiêu chuẩn ô nhiễm của Mỹ, không có khí bay hơi và được bảo hành 10 năm.”

Dự án i và pin Lithium-Ion

Như những chiếc E36 điện hóa và 1602 Elektro trước đó đã cho thấy, phạm vi hoạt động luôn là một hạn chế lớn của xe điện. Điều đó kéo dài cho đến khi pin lithium-ion trở nên phổ biến và dần trở thành tiêu chuẩn của ngành. Đội ngũ Project i được giao nhiệm vụ tạo ra một “Phương tiện đô thị siêu lớn” (Megacity Vehicle), được thiết kế riêng để thu hút cư dân tại các siêu đô thị trên thế giới — những thành phố có từ 15 triệu dân trở lên. Khi đó, phạm vi hoạt động không còn là mối bận tâm lớn, nhưng pin lithium-ion vẫn được lựa chọn để cung cấp năng lượng cho Megacity Vehicle. Hay, như nó được biết đến sau này, chính là MINI E. Kích thước nhỏ gọn, cùng khả năng tích hợp hệ truyền động điện xoay chiều chỉ bằng cách tháo bỏ hàng ghế sau, đã khiến mẫu Cooper trở thành lựa chọn hiển nhiên. Với công suất 201 mã lực và phạm vi hoạt động ước tính 156 dặm, đây là bước nhảy vọt so với những mẫu xe điện hóa trước đây của BMW.

MINI E còn là một bước tiến lớn ở nhiều khía cạnh khác. Mẫu xe này chỉ được giới thiệu tại 5 thị trường trên thế giới: hai thành phố của Đức là Munich và Berlin, cùng ba địa phương tại Mỹ gồm Los Angeles, New York City và New Jersey. Các thị trường này được lựa chọn nhờ gần với các xưởng của BMW Bắc Mỹ, bởi khi đó các đại lý vẫn chưa được đào tạo về điện áp cao. Ngoài ra, còn có những “bác sĩ bay” được cử đến các đại lý khi cần thiết. Việc thử nghiệm đội xe điện tại California cũng mang lại những lợi ích khác: giúp BMW Bắc Mỹ nhận được tín chỉ ZEV và giảm mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình của toàn đội xe. Cuối cùng, MINI E đã trở thành tiền đề cho BMW i3, nhưng trước đó vẫn còn một mẫu xe điện khác được đưa ra thị trường.

BMW ActiveE: Tiếp tục nâng tầm

MINI E là một mẫu xe thú vị và nhìn chung nhận được nhiều phản hồi tích cực. Tuy nhiên, nó vẫn gặp một số vấn đề. Jim McDowell, khi đó là Giám đốc MINI USA, cho rằng những chiếc xe này “thật sự khủng khiếp” vào những ngày lạnh giá. Ông nói: “Bạn phải chọn giữa việc sưởi ấm hay có thể về đến nhà.” ActiveE, một mẫu 1 Series Coupe chạy hoàn toàn bằng pin, đã khắc phục điều đó. Gói pin giờ đây có hệ thống làm mát riêng và thậm chí còn có tính năng điều hòa nhiệt độ trước để duy trì tuổi thọ pin. Khoảng 1.000 chiếc ActiveE Coupe đã được sản xuất, trong đó 700 chiếc cập bến thị trường Mỹ. Mẫu xe này đóng vai trò quan trọng trong việc định hình danh mục xe điện hóa của BMW mà chúng ta biết ngày nay.

Dựa trên phản hồi của khách hàng từ những chiếc MINI và BMW điện, thương hiệu này đã xây dựng nên một danh mục EV đa dạng. Gia đình ấy sẽ còn mở rộng hơn nữa với màn ra mắt Neue Klasse vào ngày 5 tháng 9. Thật khó để không tự hỏi liệu có ai trong đội ngũ phát triển 1602 Elektro năm xưa có thể hình dung được thế giới mà BMW đang sống ngày nay hay không.

Đọc bài gốc tại đây.